جاذبه های دیدنی آذربایجان شرقی.

رصدخانه

آذربایجان شرقی،مراغه

رصدخانه مراغه که بزرگترین رصدخانه جهان در دوره قبل از اختراع تلسکوپ بوده است در زمانی که مراغه به پایتختی توسط هلاکو خان مغول انتخاب شده بود روی تپه ای در غرب مراغه در استان آذربایجان شرقی ساخته شد. رصدخانه مراغه که امروزه فقط آثار کمی از آن باقی مانده است درسال657 به دستور هلاکو نوه چنگیزخان مغول و همت خواجه نصیرالدین طوسی بنا شده است. درساختمان و درتشکیل رصدخانه مراغه شخصیت هایی چون علامه قطب الدین فخرالدین مراغی،محی الدین مغربی ، علی بن محمود نجم الدین الاسـطرلابی و... شرکت داشته اند .بنای رصـدخانه ، 15سال طول کشید . به امر هلاکو کتب و اسباب و آلات علمی و نجومی بسیار که از فتح بغداد بدست آورده بود درآنجا متـمرکز گردید . رصدخانه مراغه تا سال 703هجری آباد بوده لیـکن پس از آن بر اثر زلزله های سخت ، بی توجهی حکام رو به ویرانی رفت و درحال حاضر آثاری از بناهای متعلقه آن باقی مانده است. رصدخانه مراغه تا زمان سلطان محمد خدابنده مشغول به کار بوده است و تاریخ ویرانی آن بطور کامل و دقیق هنوز مشخص نشده ولی در نوشته های حمدالله مستوفی در سال 720 به ویران بودن آن اشاره شده است. رصدخانه مراغه 167 سال پیش از احداث رصدخانه سمرقند ساخته شد و درزمان آبادانی یکی از معتبرترین رصدخانه های جهان بوده است.در آن زمان بفرمان قوبیلای قآن امپراطور چین و برادرهلاکو خان کارشناسانی برای آموزش و الگو برداری از رصدخانه مراغه به این شهر آمده،پس از مراجعت به چین رصدخانه ای به تقلید از رصدخانه مراغه ساختند. علاوه بررصدخانه چین همچنین رصدخانه های سمرقند، استانبول وهند از روی رصدخانه مراغه ساخته شده اند. در جوار رصدخانه مراغه، سرایی عالی برای استفاده خواجه نصیرالدین طوسی و منجمین ساخته شده و مدرسه علمیه ای جهت استفاده طلاب دانشجو نیز احداث گردیده بود. رصدخانه مراغه فقط مخصوص رصد ستارگان نبود و یک سازمان علمی گسترده بود که بیشتر شاخه های دانش درس داده می شد. در همین جا بود که زیج ایلخانی به سال ۶۷۰ هجری(۱۲۷۶ میلادی) فراهم شد.خواجه نصیرالدین طوسی زیج ایلخانی را از روی رصدهای انجام شده در رصدخانه مراغه تدوین کرده است. زیج ایلخانی سده ها از اعتبار خاصی در بسیاری از سرزمین های آن زمان -از جمله در چین- برخوردار بوده است و در سال ۱۳۵۶ میلادی (۳۰۰ سال پس از مرگ خواجه نصیرالدین طوسی) ترجمه و در اروپا منتشر شد. قدیمی ترین نسخه زیج ایلخانی در کتابخانه ملی پاریس نگهداری می شود. هم اکنون از بزرگ ترین مرکز علمی منطقه، تنها قسمت های کوچکی بر بلندای تپه مشرف به شهر مراغه باقیمانده است. خوشبختانه در طول دهه پنجاه با کاوش هایی که به سرپرستی دکتر پرویز ورجاوند انجام شد باقیمانده های این بنا مرمت شده است. در حال حاضر، گنبدی بزرگ به جهت حفظ بناهای باقیمانده بر روی آن قرار داده شده که ظاهرا به صورت نمایشگاه نیز از آن استفاده می شود. رصدخانه مراغه به نام های رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی، نیز شناخته می شود.

اطلاعات بیشتر

جنگل ارسباران

آذربایجان شرقی،اهر

جنگل ارسباران در دل طبیعت بکر و دست نخورده استان آذربایجان شرقی قرار دارد. جنگل ارسباران با وسعت بیش از ۷۰ هزار هکتار سرزمین پهناوری است که از شمال به رود ارس و از مشرق به مشگین شهر و مغان و از جنوب به سراب و اوجان و از مغرب به مرند و تبریز محدود است و شهرستان اهر را در بر می گیرد. بدون شک جنگل ارسباران از مکانهای دیدنی و تفریحی آذربایجان شرقی و همچنین ایران است. ارسبار یا آرازبار و قره داغ یا قراچه داغ نامهایی بودند که جنگل ارسباران در دورانهای مختلف به آنها معروف بوده است. از ویژگی های منطقه ارسباران شامل کوههای بلند و درختان گوناگون است که نگاه هر‎ ‎بیننده ای را مجذوب و حیران خویش می سازد و همچنین زیست گاه حیواناتی از جمله: خرس قهوه ای، خوک‎ ‎وحشی، روباه، شغال، گرگ، سیاه گوش و‎.... ، ‏ ‎پرندگانی از قبیل :کبک، کبک چیل، جی جاق، کلاغ نوک قرمز‎ ‎و‎ ‎پرندگان شکاری چون عقاب طلایی، شاهین و ... همچنین از لحظ پوشش گیاهی دارای گونه های‎ ‎مختلف گیاهی منحصر به فرد سرخدار، ممرز، بلوط، فندق، گردو و سماق و‏‎ ‎‏ غیره می باشد‏‎ که گاه ‎از نظر تنوع در جهان بی نظیر است.

اطلاعات بیشتر

روستای کندوان

اسکو،دهستان سهند

روستای کندوان در استان آذربایجان شرقی، در 62 کیلومتری تبریز و در دهستان سهند بخش مرکزی شهرستان اسکو واقع شده است. روستای کندوان به همراه یکاپادوکیای ترکیه و داکوتای آمریکا سه روستای صخره ای جهانند اما ویژگی منحصر بفرد کندوان اینست که این روستا تنها روستای صخره ای جهان است که هنور مردم در آن ساکنند و زندگی در آن جریان دارد. در نظر اولی که به روستای کندوان انداخته می شود یک سری مخروطهای نوک تیز دیده می شود که در سطوح غیر منظم آنها سوراخهایی وجود دارد. این مخروطها، در کنار هم بطور متراکم یا جداجدا ناگهان از دامن کوهی بلند سر برآورده و در سراشیبی تند کوه به صورت پله پله بالا رفته اند. بنای خانه های کندوان از نوع معماری صخره ای است و به قرن هفتم هجری و در بعضی موارد حتی به دوره های قبل از اسلام نیز برمی گردد. این روستا نمونه ای از ابتدایی ترین نوع زندگی بشر و همزیستی او با طبیعت به شمار می رود. واژه کندوان از لفظ ؛کندو؛ میاید که به نوع معماری خانه های روستا برمیگردد. این خانه های کله قندی همچون سلولهای کندو زنبور عسل ساخته شده اند. البته فرم اولیه آنها به صورت طبیعی و بر اثر فوران آتشفشانهای کوه سهند ایجاد شده که این گدازه ها بر اثر قرنها برروی هم سرد و سخت و کله قندی شده اند. وجود چشمه های زیبای آب معدنی برای بیماران کلیوی و آرامش و سکوت کوهستان به اضافه هوای بسیار پاک ٬گردشگران بسیاری را سالانه به سوی این محل میکشاند. مراتع سرسبز عشایری فضای مناسبی را برای پرورش زنبور عسل و کشت گیاهان دارویی فراهم کرده که همین یک نوع محل درامدی برای روستاییان محسوب میشود.همچنین صنایع دستی مانند بافت گلیم و جاجیم و شالهای رنگین و زیبا نیز یکی دیگر از اشتغالات زنان کندوان محسوب میشود. در تاریخ منطقه کندوان، این گونه نقل شده که نخستین کسانی که به کندوان پا گذاشته اند، ساکنان روستایی به نام حیله ور که در 2 کیلومتری غرب کندوان قرار داشته، بوده اند که در قرن هفتم هجری برای در امان ماندن از حمله مغول ها به دشتی در مقابل کندوان فعلی مهاجرت کرده اند و در طول مدت زمانی به تدریج درون کران ها را حفاری کرده و پناهگاهی امن برای خود ساخته اند. روستای کندوان دارای مسجد، حمام، مدرسه و آسیا می باشد و کران مسجد یکی از بزرگ ترین کران های روستا را تشکیل داده است. داخل خانه ها کوچک و ساده اما تمیز است. هر کدام به فراخور صاحبش چند اطاق کوچک دارد که با طاقچه و پرده و چند پشتی تزیین گشته است. خانه ها عموما چند طبقه هستند طبقه اول برای آغل حیوانان تعبیه شده و طبقه بعدی برای سکونت آماده میشود. خانه ها مانند روستاهای دیگر تپه ای٬ به صورت پله کانی هستند و کوچه های باریک با شیب تند آنها را به هم متصل میکند. ویژگی سکونت در دل سنگها این است که در تابستان خنک و در زمستان تا حدودی گرم میماند.البته روستای کندوان زمستان سرد و طولانی دارد به طوریکه فصل توریستی آن تنها از بهار شروع شده و تا اوایل پاییز ادامه میابد.

اطلاعات بیشتر

کاروانسرای شاه عباسی (کلیبر)

کلیبر،روستای قره داغ

کاروانسرای شاه عباسی جاده کلیبر "جانانلو" در مسیر پل‌های تاریخی خداآفرین و روی رودخانه ارس واقع شده، که با توجه به موقعیت قرارگیری و بقایای به دست آمده به نظر می‌رسد این بنا برخلاف اغلب کاروانسراهای شاه عباسی موجود کشور، می‌تواند مربوط به دوره‌های پیش از صفویه باشد. جاده فعلی کلیبر ـ جانانلو تنها مسیری بوده که قفقاز شمالی را به تبریز و جاده ابریشم متصل می‌کرده و از این نظر تنها کاروانسرای شاه عباسی موجود در این مسیر از ارزش و اعتبار بسیار بالایی برخوردار بوده است. این ساختمان از سه سالن بزرگ تشکیل شده که بخش زیادی از سالن میانی در طول زمان از بین رفته اما دو سالن دیگر پابرجا و سالم هستند. جنس این کاروانسرای شاه عباسی آجری است و در محوطه این اثر بقایایی از دیواره‌های تاریخی سنگی مربوط به دوره‌های پیش از صفویه دیده می‌شود.‌ به نظر می‌رسد عشایر منطقه در سال‌های دور، از این سه سالن برای نگهداری احشام و دام استفاده می‌کرده‌اند که اکنون سال‌هاست این بنا بلا استفاده باقی مانده است.

اطلاعات بیشتر